cvanekerisDit is geen harde theorie, maar puur op basis van eigen ervaringen. En misschien wel gevoel, maar vooral ervaring. Ik heb veel werkervaring. Bovengemiddeld. Dat kan en durf ik wel zeggen. Veel werkervaring zit hem niet in je leeftijd en/of hoeveel arbeidsjaren je hebt, maar het soort werk(zaamheden) je hebt gedaan en op welk niveau. Ik heb tal van interim functies gehad, waar je vanaf het eerste uur moet presteren (want ze betalen je ook per uur; geen tijd om te lummelen op kosten van je opdrachtgever). Ik heb voor en met startups gewerkt, maar ook met, binnen en voor grote corporate organisaties, en alles wat er tussen zit, zoals bedrijven in de MKB. En diverse sectoren: van vrije branche zoals reclame- en webbureau’s tot en met uitgeverijen, autoindustrie, leisureindustrie, etc.
Met interimprojecten wissel je feitelijk elk jaar een aantal keer van baan. Dus elke keer opnieuw jezelf voorstellen en je verdiepen in de materie en organisatie. En dus vanaf het eerste uur of dag(en) proberen effectief te zijn, want daarvoor word je (rijkelijk, mits goed afgesproken) betaald. Zeer intensief dus. Dat geeft mij bovengemiddeld meer werkervaring dan iemand met dezelfde vlieguren die alleen mar bij de Rabobank dezelfde functie heeft uitgevoerd.
Maar terug naar de vraag in de titel. Ik heb denk ik een theorie. Als ik terugkijk naar de mensen waarmee ik moest samenwerken (van ontzettende toppers die respect afdwongen tot ontzettende lummels waarvan je denkt: hoe ben je in godesnaam in die rol terecht gekomen, want je bakt er werkelijk niks van), dan zie ik wel een rode draad.
Een rode draad is het maskeren van je teksten die je uittypt en spreekt. Hoe dan, vraag je je af? Nou, ik merk vaak dat als mensen in hun eigen vaktaal praten, tegen mensen die NIET in datzelfde vak zitten, ze altijd óf iets verhullen óf proberen interessant(er) te doen. Ze lijken zich bijna te schamen, om eenvoudig te praten, want dan lijk je minder intelligent ofzo. Heel raar. Ik begrijp het ergens wel, maar het is niet nodig. Ik heb veel meer respect voor iemand met een complexe functie of functie totaal uit mijn vakgebied, die mij in een paar woorden of zinnen kan uitleggen wat nou zijn of haar functie of werkzaamheden bevatten. Kijk maar naar Apple producten, zoals de iPhone. Zeer complexe, gevoelige en intelligente techniek in een heel kleine verpakking. Maar geen handleiding bijgesloten als je het product koopt. Want: dusdanig intuïtief, dat je de hoofdfunctionaliteiten zelf zo hebt gevonden.
Dus een complex product maar dan versimpelt weergegeven of uitgelegd. Maakt dat Apple een dom merk of een iPhone een dom product? Nee. Ik noem nu Apple, maar kan net zo goed een ander merk zijn. Zo ook met functies en rollen in het bedrijfsleven.
Mensen die bijvoorbeeld in een marketing-communicatie functie zitten en dan continu alleen maar in vaktaal praten: die brengen de boodschap totaal niet over aan de NIET-marketeers. Een brei aan marketing-termen (vaak niet eens goed ingezet, omdat deze marketeers de helft zelf maar begrijpen). Copywriters die geforceerd mooie, moeilijke woordjes in hun teksten stoppen: leuk voor hun eigen ego, maar de lezer begrijpt het niet (altijd). Ik zie het vaak. Journalisten doen het ook. De goede journalisten niet. De mindere goden wel. Mooie woordjes. Zoveel mogelijk achterelkaar. Maar geen hond die het prettig vind lezen of begrijpen. Advocaten. Ook zo’n slag. Net als boekhouders. Een goede advocaat of boekhouder moet de kunst verstaan om zijn of haar vakgebied goed en in Jip en Janneke taal aan je overbrengen. Daar betaal je ook voor, en wil je immers niet begrijp waar je voor betaald. Uiteraard KUN je niet altijd complexe juridische taal verJip&Janneken, maar nu is het vaak onnodig opgesmukt allemaal. Feit.
Ik vroeg ChatGPT: “maak een typische maar kort advocatentekstje met jargon en daaronder in een nieuwe paragraaf dezelfde inhoud in jip & janneke-taal”
Het antwoord:
Advocatentekst:
In casu betwist cliënt de vordering ex artikel 6:162 BW, stellende dat er geen sprake is van onrechtmatige daad. Derhalve wordt verzocht om afwijzing van de vordering met veroordeling van eiser in de proceskosten.
Jip & Janneke-taal:
Mijn klant zegt dat hij niets fout heeft gedaan. Daarom vraagt hij of de rechter de eis van de andere partij wil afwijzen en die partij de kosten van de rechtszaak wil laten betalen.
Dezelfde vraag aan ChatGPT, gericht op marketing:
Marketeer-tekst:
Onze omnichannel-strategie richt zich op het optimaliseren van de customer journey door middel van targeted content en data-driven personalisatie. Door het inzetten van KPI’s en ROI-analyse kunnen we de conversieratio significant verhogen en klantretentie verbeteren.
Jip & Janneke-taal:
We zorgen ervoor dat klanten ons op verschillende manieren kunnen vinden en kopen wat ze nodig hebben. Door goed te kijken naar wat onze klanten leuk vinden, maken we de ervaring speciaal voor hen. We houden in de gaten of onze aanpak goed werkt, zodat meer mensen bij ons kopen en terugkomen.
Lang verhaal kort: je bent niet simpeler of dommer als je eenvoudig dingen opschrijft: het bereik en begrip dat je ervoor krijgt is veel belangrijker en impactvol dan dat je geforceerd mooie woordjes gaat zitten gebruiken. Doe. Het. Niet.
Hierrrrr een mooi artikel over advocaten(taal).